Praktijk De Grote Sprong

Een reset voor alle full-time stresskippen

Geplaatst op januari 19, 2017 door Marielle Borst

Ga naar Instellingen > kies Stress > schat Situatie in > kies Stressinstelling

Stel je eens voor dat er in je lichaam zoiets bestaat als een ‘Smartphone-achtig’ menu ‘Instellingen’ waarmee je, naar gelang de situatie, de meest handige stressinstelling kunt programmeren en zo nu en dan een update kunt uitvoeren. Qua digitaal tijdperk een hele normale gedachtegang, maar qua stressmanagement wellicht een beetje ‘weird’.

Kan ik gaan slapen of staat er een brullende tijger voor mijn neus?

Toch is dit dichter bij de realiteit dan je denkt, want in ons overlevingsinstinct zit een soort ‘stress-schaal’ van 1 t/m 10. Instelling 1 bereidt je lichaam voor op situaties waarin er totaal geen gevaar dreigt en je dus helemaal kunt ontspannen (handig als je wilt gaan slapen). Instelling 10 bereidt je lichaam voor op situaties waarin je hyperalert moet zijn om überhaupt nog te kunnen overleven (handig als er een brullende tijger voor je neus staat).

Ideaal evenwicht

Om een beetje leuk te kunnen leven hebben we zowel ontspanning als alertheid nodig. Van alleen maar ontspannen word je op een gegeven moment sloom en van continu alert zijn word je hyper en raak je uitgeput. Het ideale evenwicht bestaat uit weten wanneer je het touwtje strak moet trekken en wanneer je het weer kunt laten vieren.

Langdurig in de hoogste versnelling

Iedereen maakt wel eens een periode mee, waarin het gewoon keihard ‘doorbuffelen’ is. Deadlines volgen elkaar op, mails blijven je inbox binnenstromen en een crisis is ook niet 1,2,3 afgewend. Op zich geen probleem, want als je gezond bent kan je daar best een tijd tegen. Als de periode waarin je in de hoogste versnelling moet opereren echter te lang gaat duren, stelt je lichaam zich structureel in op een verhoogd stressniveau. Jij ligt dan allang weer lekker op de bank om een beetje bij te komen, maar je lichaam draait nog steeds op volle toeren en jij vraagt je af waarom je toch zo moe blijft….

Overmatig sporten, dramaqueen of thrillseeking

Op het moment dat onze stressinstellingen structureel te hoog staan afgesteld, helpt dit ons niet meer om goed in te spelen op de situatie. Integendeel. Er ontstaat, volledig onbewust, iets omgekeerds. In plaats van onze stressinstelling aan te passen aan onze situatie, gaan we onze situatie aanpassen aan onze verhoogde instellingen. De één kan niet meer stil zitten en gaat overmatig sporten. De ander ontpopt zich als een ‘dramaqueen’ en gaat problemen en ruzie zoeken en weer een ander wordt een aan ‘thrillseeking’ verslaafde ‘adrenaline junkie’.

Update nodig?

Een beetje spanning in je leven is nooit weg, maar op het moment dat het je gezondheid en je relaties gaat ontwrichten en je permanent meer gespannen bent dan nodig, wordt het tijd voor een update van je stressinstellingen. Je kunt hier zelf heel eenvoudig aan werken door bewust te ontspannen. Ga een paar keer per dag na of je spieren aangespannen houdt terwijl dit helemaal niet nodig is. Als je merkt dat je dit doet, laat je vervolgens bewust je spierspanning los. Ideale oefening in de auto of in de rij bij Albert Heijn.

Je kunt ook regelmatig ‘inchecken’ op je eigen stressinstelling en je bewust afvragen waar jij je op dat moment op de schaal van 1 t/m 10 bevindt. Ga vervolgens na of die instelling ook daadwerkelijk nodig is om goed in te kunnen spelen op de situatie waar je je op dat moment in bevindt. Is je instelling te hoog, breng hem in gedachten dan een aantal punten naar beneden, tot de instelling weer bij de huidige situatie past. Je zult verbaasd staan hoe vaak je veel alerter bent dan nodig is!

Brandstof voor je Brein

Zo leer je NEE zeggen tegen een ander en JA tegen jezelf

Geplaatst op januari 12, 2017 door Marielle Borst

Een ezel stoot zich niet twee keer tegen dezelfde steen

Hoe komt het toch dat we soms een plattere leercurve hebben dan die spreekwoordelijke ezel? Je had je nog zo voorgenomen om je niet nog een keer voor het karretje van die ene vriendin te laten spannen en toch. Voor je het weet rijd je op een tijdstip dat voor haar veel handiger is dan voor jou weer naar haar huis en luister je voor de 10e keer naar haar drama.

‘Cementmeisje’

Als dit je bekend voorkomt ben je waarschijnlijk een rasechte ‘peoplepleaser’. Daar is op zich niets mis mee, want iets voor een ander willen doen is op zich een goede eigenschap. Op het moment dat anderen je structureel overvragen of zelfs misbruik van je maken en jij je zo langzamerhand het ‘cementmeisje’ van de levens van andere mensen voelt, is er echter werk aan de winkel.

Soms heb je er helemaal niets aan te weten wat een ander nodig heeft

Continu bezig zijn met anderen is niet alleen uitermate vermoeiend, het is ook slecht voor de relatie met jezelf. Als je namelijk maar lang genoeg bezig bent met wat anderen willen, weet je op een gegeven moment totaal niet meer wat je zelf wilt. Om gelukkig te kunnen zijn is weten wat je zelf wilt onmisbaar en in die zin dus ook een stuk belangrijker dan zorgen dat de hele goegemeente om je heen krijgt wat hij of zij wil.

Of ik thee of koffie wil? Geen idee…

Stel je voor dat je bij iemand op bezoek gaat die vraagt of je koffie of thee wilt. Als je je op zo’n moment afvraagt of het voor de ander handiger is om thee of koffie te gaan zetten ben je zeker een ‘peoplepleaser’. Tegen de tijd dat je niet eens meer weet of je nou thee of koffie had gewild ben je een ‘hardcore peoplepleaser’ die de connectie met zichzelf kwijtgeraakt is.

Type 1 en 2

Eigenlijk heb je in deze wereld maar 2 soorten mensen:

Type 1) Mensen die prima rekening kunnen houden met zichzelf, maar er baat bij zouden hebben rekening te leren houden met een ander.

Type 2) Mensen die prima rekening kunnen houden met anderen, maar er baat bij zouden hebben om rekening te leren houden met zichzelf.

Als ‘peoplepleaser’ val je overduidelijk onder type 2 en moet je dus leren rekening te houden met jezelf. Anders blijf je gevangen in de dynamiek van “teveel ja en te weinig nee” en put je jezelf vroeg of laat uit. Als je het ‘peoplepleasen’ zover hebt doorgetrokken dat je niet eens meer weet wat je zelf wilt, is het 1e dat je moet doen zorgen dat je weer contact krijgt met je eigen gevoel.

Soulsearching en radicale begrenzing

Ga voor jezelf na waar het patroon van het anderen naar de zin maken vandaan komt. Word je bewust van situaties waarin je steevast terugvalt in de rol van peoplepleaser. Vraag je af bij welke mensen in jouw omgeving je dit het sterkste hebt en waarom. Neem afscheid van mensen die misbruik van je maken en stel duidelijke grenzen aan mensen die je overvragen.

Wees bedacht op ziektewinst

Wees hierin niet alleen kritisch naar anderen, maar ook naar jezelf. Stel jezelf de vraag of zo overmatig met anderen bezig zijn jou ook iets oplevert. Bijvoorbeeld omdat je graag aardig gevonden wilt worden. Of omdat je bezig houden met de problemen van anderen voor jou altijd nog makkelijker is dan je eigen problemen onder ogen te zien.

Zeg NEE tegen de ander en JA tegen jezelf

Oefen met ander gedrag. Geef jezelf de opdracht om nee te zeggen op momenten dat je de neiging krijgt om ja te zeggen, terwijl je van binnen een heel groot ‘NEE’ voelt opborrelen. Zeg gerust dat je er nog even over na wilt denken. Neem vervolgens de tijd om te bedenken hoe je nee gaat zeggen. ‘NEE’ leren zeggen tegen een ander is soms ook ‘JA’ leren zeggen tegen jezelf. Dat is je volste recht en wellicht zelfs de belangrijkste opgave in dit leven.

Aan de hemelpoort zullen ze je tenslotte echt niet vragen waarom je tijdens jouw leven niet meer zoals een ander bent geweest….

Brandstof voor je Brein

Wheeeeh ik wil AANDACHT!

Geplaatst op januari 5, 2017 door Marielle Borst

Kwestie van overleven

Ieder kind wil aandacht. Zeker van zijn eigen ouders, want zonder aandacht kan een kind niet overleven. Vanuit de drang tot overleven leert een kind al heel snel op welke manier het aandacht van zijn ouders kan krijgen. Iedereen die kinderen heeft zal beamen, dat een kind op de een of andere mysterieuze manier, feilloos weet wanneer, waar en hoe er op welke knoppen gedrukt moet worden voor dat ene felbegeerde goedje: AANDACHT!

Een heel arsenaal aan strategieën

Aangezien aandacht krijgen letterlijk van levensbelang is voor kinderen, pakken ze dit ook niet halfslachtig aan. Integendeel. De jeugd houdt er heel arsenaal aan strategieën op na en dit zijn verreweg de favorieten:

1) Uitblinken

Goed presteren is iets dat in onze maatschappij en dus ook door de meeste ouders, enorm wordt gewaardeerd. Kinderen leren daarom al snel dat ze extra aandacht krijgen als ze met goede cijfers thuis komen of heel goed worden in sport, muziek of wat dan ook.

2) Helpen

In iedere familie is er wel een kind aan te wijzen dat bijzonder behulpzaam is. Het kan gaan om praktische “huis, tuin en keuken”– hulp, maar ook om emotionele hulp aan 1 of beide ouders. Bijvoorbeeld als 1 van de ouders ergens structureel verdriet over heeft. Of als de ouders elkaar, om wat voor reden dan ook, emotioneel niet kunnen geven wat er nodig is. Een kind dat helpen als strategie heeft, voelt dergelijke ‘gaten’ feilloos aan en zal proberen ze te dichten door op zijn of haar eigen kinderlijke manier hulp te bieden. Dit in een poging om speciaal te zijn voor de ouders en zo tijdens het helpen toch de aandacht te krijgen.

3) De clown uit hangen

Je verzekeren van de aandacht is soms ook een kwestie van de aandacht ergens anders van af te leiden. Bijvoorbeeld door het maken van een grap zodra er spanningen of pijnlijke stiltes dreigen te ontstaan. Kinderen die dit als strategie hebben willen ‘het graag gezellig houden’ en hopen zo dat het gezin bij elkaar blijft en de sfeer harmonieus en aangenaam blijft.

4) Trammelant maken

Soms vindt een kind het echter veel effectiever om aandacht te vragen door de kont tegen de krib te gooien, ruzie te zoeken of keer op keer in de problemen te raken. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren als een kind ervaart dat ‘negatief’ gedrag meer aandacht oplevert dan ‘positief’ gedrag. Voor een kind is negatieve aandacht namelijk net zo goed aandacht.

5) Geen aandacht vragen

In gezinnen waar kinderen merken dat de ouders structureel overbelast zijn, besluit een kind soms om zichzelf ‘onzichtbaar’ te maken en ‘wel voor zichzelf te zorgen’. Dit is een oprechte poging van het kind om de ouders te ontlasten. Dit gebeurt bijvoorbeeld vaak in gezinnen waar 1 van de andere kinderen ernstig ziek is of om een andere dringende reden continu de volle aandacht van de ouders nodig heeft.

Wat kan je hier als ouder mee?

Als ouder is het goed om je bewust te zijn van de manier waarop jouw kind probeert zich te verzekeren van aandacht. Voor een kind dat uitblinkt kan het heilzaam zijn om te voelen dat je als ouder niet alleen waarde hecht aan prestaties, maar ook aan wie het kind zelf is. Voor een kind dat helpen als strategie heeft gekozen, kan het fijn zijn om te merken dat het ook de aandacht krijgt als het een keer lekker voor zichzelf bezig is. Een kind dat de clown uithangt kan je geruststellen door het te leren dat spanning nou eenmaal bij het leven hoort en dat ruzie echt niet betekent dat de liefde weg is. Een kind dat graag een relletje (of twee) schopt kan enorm opknappen door te ervaren dat positief gedrag bij nader inzien toch meer aandacht oplevert en een kind dat heeft geleerd zichzelf onzichtbaar te maken zal gerustgesteld zijn als het merkt dat ook hij of zij wel degelijk door de ouders wordt gezien.

Tenslotte: Hoe deed je dit vroeger eigenlijk zelf?

Iedereen is ooit kind geweest, dus dat roept in dit kader de vraag op welke strategie om aandacht je vroeger zelf het liefste hanteerde richting je ouders. Vaak is dat onbewust namelijk de strategie die je nog steeds hanteert als je in de knel komt. Dit is geen kwestie van goed of fout, maar het helpt om je hier bewust van te zijn. Soms is het waardevol om je te realiseren dat een lang geleden gekozen strategie nog steeds zijn vruchten afwerpt. Soms is het handiger om in te zien dat een strategie in het hier en nu wellicht niet meer zo nodig of zelfs contraproductief is.

In dat laatste geval is het wellicht handig om te stoppen met in de supermarkt op de grond gaan liggen schreeuwen als je man (of je vrouw) weigert in huis te halen wat jij lekker vindt…..